انواع روشهای طراحی لبخند – آیا طراحی لبخند فقط شامل کامپوزیت ونیر است؟

انواع روشهای طراحی لبخند – آیا طراحی لبخند فقط شامل کامپوزیت ونیر است؟

راههای مختلف داشتن لبخند بی نقص؛

در گذشته در فیلم‌های هالیوود یکی از مراحل گریم بازیگران استفاده از روکش‌های موقت روی دندان بازیگران بود. پس دندان‌های بازیگران در فیلم‌های هالیوود این ویژگی‌ها را داشت؛

• تاج بلندی داشت
• یکدست بود
• خط لثه صاف و متقارن بود
• سفید بود و می‌درخشید

بنابراین هالیوود اسمایل انواع مختلفی دارد و شامل تمام اقدامات دندانپزشکی است که روی دندان و لثه برای اصلاح طرح لبخند انجام می‌شود. اقداماتی که در نهایت منجر به داشتن دندان‌هایی یکدست، سفید، درخشان و با تاج بلند شود و لثه‌هایی که خط منظم و متقارنی دارند.

کامپوزیت ونیر یا باندینگ تنها راه رسیدن به هالیوود اسمایل یا همان طراحی لبخند نیست بلکه ساده‌ترین و کم‌هزینه ترین راهی است که گاهی کاربرد ندارد؛

با توجه به اینکه کامپوزیت ونیر راه ساده‌ای است که هم هزینه پایینی دارد و هم در یک جلسه قابل انجام است، دندانپزشکان برای کامپوزیت ونیر تبلیغات گسترده ای کردند. در این تبلیغات به جای استفاده از عبارت “کامپوزیت ونیر” ، عبارت “طراحی لبخند” و “هالیوود اسمایل” تبلیغ می‌شود.

طراحی لبخند تنها با کامپوزیت ونیر محقق نمی‌شود. بلکه در بسیاری مواقع کامپوزیت ونیر اصلا برای فرد مناسب نیست و کاربردی نخواهد داشت، زیرا نیازمند درمان‌های دیگری نیز هست.

انواع روشهای طراحی لبخند یا هالییود اسمایل عبارتند از ؛

1. کامپوزیت ونیر یا باندینگ
2. لمینت دندان یا پورسلن ونیر
3. ونیر بدون تراش مانند لومینیرز
4. لیفت لثه
5. پیوند لثه برای پوشاندن ریشه‌های عریان دندان
6. سفید کردن دندان مانند بلیچینگ
7. روشن کردن لثه یا Depigmentation یا gum lightening
8. روکش دندان یا کراون
9. بریج
10. ارتودنسی
11. ایمپلنت
12. جراحی فک

1- کامپوزیت ونیر یا باندینگ

• کامپوزیت ونیر یا باندینگ روکشی از جنس کامپوزیت است که روی سطح بیرونی دندان را می‌پوشاند تا مشکلات ظاهری دندان را پوشش دهد.
• در کامپوزیت ونیر مواد کامپوزیتی به طور مستقیم و در یک جلسه روی سطح بیرونی دندان‌ها قرار می‌گیرد تا مشکلات ظاهری دندان‌ها را بپوشاند، سپس دندانپزشک این روکش کامپوزیتی را پولیش می‌دهد و طوری صیقل می‌دهد که شبیه دندان‌های طبیعی به نظر برسد. امروزه مواد کامپوزیتی مختلفی برای کامپوزیت ونیر تولید شده است که قدرت پولیش پذیری بالایی دارد. یعنی اگر دندانپزشک ماهر باشد و از مواد مرغوب و مناسب استفاده نماید می‌تواند کامپوزیت ونیر را با حداکثر زیبایی و ظرافت انجام دهد.

مزایای کامپوزیت ونیر

• مهم‌ترین مزیت آن این است که در این روش دندان‌ها تراش داده نمی‌شوند و ساختار طبیعی دندان حفظ می‌شود. یعنی هر زمان فرد دیگر مایل به استفاده از کامپوزیت ونیر نبود، دندان‌های خودش با همان ساختار طبیعی حفظ شده‌اند و این روش یک روش قابل بازگشت است.
• کامپوزیت ونیر ارزان و کم ‌هزینه است.
• کامپوزیت ونیر قابل ترمیم است. یعنی اگر ترک برداشت یا شکست می‌توان آن را ترمیم کرد.

معایب کامپوزیت ونیر

• کامپوزیت ونیر نسبت به سایر ونیرهای دندان از زیبایی کمتری برخوردار است. اما به طور کلی میزان ظرافت و زیبایی کامپوزیت ونیر کاملا وابسته به تجربه و مهارت دندانپزشک و نوع مواد کامپوزیتی است.
• مقاومت پایین کامپوزیت ونیر از معایب آن است. برای همین برای افرادی که دندان قروچه دارند مناسب نیست.
• عمر کامپوزیت ونیر حدود 7-10 سال است و نسبت به سایر ونیرها کمتر است.

کاربرد کامپوزیت ونیر؛

کامپوزیت ونیر می‌تواند مشکلات ظاهری خفیف دندان را بپوشاند از جمله ؛

• رنگ زرد یا لکه‌های دندان
• فاصلۀ کم بین دندان‌ها
• نامنظمی و کج بودن مختصر دندان‌ها

کامپوزیت ونیر برای مشکلات ظاهری دندان‌ها که در سطح متوسط و شدید هستند کاربردی ندارد، مانند کوتاه بودن دندان‌ها

2- لمینت دندان یا پورسلن ونیر یا همان لیمنت سرامیکی 

پورسلن ونیر روکشی از جنس چینی است که بعد از قالبگیری در لابراتوار ساخته می‌شود. لمینت دندان نیز مانند سایر ونیرها فقط روی سطح بیرونی دندان را می‌پوشاند و کاربردش پوشاندن مشکلات ظاهری دندان‌های جلو است در نتیجه یکی از انواع هالیوود اسمایل می‌باشد. 2 نوع لمینت دندان وجود دارد؛

• لمینت‌های قدیمی تر که ضخامت بیشتری دارند و برای نصب نیاز دارند که دندان‌ها حدود 1 میلیمتر تراش داده شوند .
• لمینت‌های بدون تراش که ضخامت کمتری دارند و برای نصب نیاز دارند که حدود 0.5 میلیمتر از دندان‌ها تراش داده شود.

کاربرد لمینت‌ها؛

• دندان‌های فاصله دار
• دندان‌های کج و نامنظم
• دندان‌های کوتاه
• دندان‌های بد رنگ و تیره یا لکه دار

مزایای لمینت دندان

• مقاومت بالا و عمر مفید لمینت‌ها که بین 7-20 سال است.
• طبیعی به نظر رسیدن لمینت‌ها
• پوشاندن کامل مشکلات ظاهری دندان‌ها که در سطح متوسط هستند
• نتیجۀ سریع و بلافاصله بعد از نصب

معایب لمینت‌ دندان یا ونیر سرامیکی

• تراش داده شدن دندان که ساختار طبیعی دندان حفظ نمی‌شود.
• روش بازگشت ناپذیری نیست و باید تا پایان عمر دندان‌ها یا از ونیر یا از روکش دندان استفاده شود.
• نسبت به کامپوزیت ونیر و بسیاری از درمان‌های دیگر دندانپزشکی گران‌تر است.

3- ونیر دندان/لمینت سرامیکی بدون تراش

ونیر دندان بدون تراش در واقع همان مورد 2 یعنی لمینت سرامیکی دندان است با این تفاوت که این مدل از لمینت ها بسیار نازکتر هستند، برای همین برای نصب این مدل لمینت نیاز است دندان به میزان کمتری تراش داده شود. اما در هر صورت نمیتوان ادعا کرد که لمینت سرامیکی بدون تراش که امروزه تبلیغ میشود اصلا نیازی به تراش دندان ندارد! بلکه تفاوت لمینت سرامیکی معمولی با لمینت سرامیکی بدون تراش در میزان تراش دادن دندان است.

4- لیفت لثه

به دلیل اینکه بلند بودن تاج دندان یکی از معیارهای لبخند هالیوودی است، گاهی لثه بخشی از تاج دندان را می‌پوشاند و علاوه بر اینکه بخشی از تاج دندان زیر لثه پنهان می‌شود، هنگام لبخند زدن بخشی از لثه در معرض دید است که به لحاظ زیبایی چندان مورد رضایت افراد نیست.

در این موارد لیفت لثه یا همان جراحی افزایش طول تاج crown lengthening انجام می‌شود که یکی از انواع روش‌های طراحی لبخند است. لیفت لثه یک جراحی ساده و سرپایی است که توسط جراح لثه یا متخصص پریودنتیکس انجام می‌شود.

انواع روش‌های لیفت لثه ؛

• افزایش طول تاج دندان با جراحی
• لیفت لثه بدون جراحی با لیزر
• لیفت لثه با روش الکتروسرجری

5- پیوند لثه برای پوشاندن ریشه‌های عریان دندان

گاهی به دلیل وجود جرم در اطراف دندان، عفونت در لثه یا ضربه یا به هر دلیلی بافت نرم اطراف دندان تحلیل می‌رود و از بین می‌رود. بنابراین ریشۀ دندان نمایان می‌شود، نمایان شدن ریشۀ دندان علاوه بر اینکه باعث پوسیدگی و حساسیت سریع دندان می‌شود، به لحاظ زیبایی نیز مورد پسند افراد نیست. یکی از انواع روش‌های هالیوود اسمایل پیوند لثه برای پوشاندن این ریشه‌های عریان است.

متخصص لثه یا پریودنتیکس پیوند لثه را گاهی با بیهوشی عمومی و گاهی بدون بیهوشی انجام می‌دهد.

پیوند لثه با سه روش انجام می‌شود؛

• پیوند آزاد
• پیوند بافت همبند
• پیوند لثه پایه دار

برای پیوند لثه گاهی از بافت سقف دهان استفاده می‌شود و گاهی از لثۀ اطراف محلی که لثه ندارد استفاده می‌شود.

6- بلیچینگ یا سفید کردن دندان

با توجه به اینکه زرد بودن و تیره بودن دندان‌ها یا وجود لکه‌های رنگی در دندان‌ها مانع زیبایی دندان است، یکی از انواع روش‌های طراحی لبخند، سفید کردن دندان است. یکی از راه‌های ماندگار سفید کردن دندان‌ها که هم تاثیر بالایی دارد و هم اثر ماندگار تری دارد، روش بلیچینگ در خانه است که جلسۀ اول آن در مطب انجام می‌شود. یعنی انجام آفیس بلیچینگ و در ادامه هوم بلیچینگ طبق دستور دندانپزشک.

در این روش در جلسۀ اول دندانپزشک با استفاده از مواد ژله‌ای بافت نرم اطراف دندان را می‌پوشاند تا از مواد سفید کننده در امان باشند و آسیب نبینند. سپس مواد سفید کننده دندان را که حاوی درصدی از هیدروژن پراکسید است داخل سینی یا تری‌های مخصوص دندان می‌ریزد. این سینی یا تری را روی دندان‌ها قرار می دهد و از فرد می‌خواهد که آن را حدود نیم ساعت تا 2 ساعت داخل دهان خود نگه دارد. سپس دندان‌ها را با دقت می‌شوید. ادامه جلسات بلیچینگ در خانه و توسط خود فرد انجام می‌شود. اما این بار مدت زمان نگه داشتن مواد سفید کننده روی دندان‌ها و نوع مواد سفید کننده را که چند درصد هیدروژن پروکسید داشته باشند، دندانپزشک تعیین می‌کند.

بلیچینگ دندان با این روش برای افرادی که لثه‌های ملتهب یا حساسی دارند مناسب نیست.

7- روشن کردن لثه یا Depigmentation یا gum lightening

وقتی لثه‌ها به دلایل مختلفی از جمله دلایل ژنتیکی، مصرف دخانیات یا بیماری تیره و کدر شده باشند مانعی برای زیبایی لبخند هستند و یکی از انواع روش‌های طراحی لبخند یا داشتن لبخند زیبا روشن کردن لثه است. روشن کردن لثه به چند طریق انجام می‌شود؛

• پیوند لثه
• جـینجـیوکتومی
• الکتروسرجـری
• سایش با فرز الماسی
• کرایو تراپی
• لیزر
• سایر روش‌ها

روشن کردن لثه با لیزر به دلایل مزایایی که دارد بهتر است. در این روش لایه نازک بیرونی لثه با استفاده از لیزر تبخیر می‌شود. سپس لایۀ جدیدی تشکیل می‌شود که روشن‌تر است.

8- روکش دندان یا Crown

وقتی دندان آسیب دیده است و پوسیده شده است، رنگ آن تیره‌تر از سایر دندان‌ها خواهد بود. بعد از ترمیم دندان به چند دلیل از روکش دندان استفاده می‌کنیم؛

• برای اینکه دندان آسیب پذیر شده است، نیاز است که برای افزایش طول عمر دندان و جلوگیری از شکستن و ترک برداشتن دندان از روکش دندان استفاده شود.
• اگر از دندان مراقبت نکنیم هیچ روشی نمی‌تواند نقش دندان‌های طبیعی را ایفا کند، لثه و استخوان فک بعد از کشیدن دندان به سرعت تحلیل می‌روند و این تحلیل رفتن باعث می‌شود به مرور ارتفاع صورت در بخش دهان و فک کوتاه شود و چهره پیرتر به نظر برسد.
• برای روکش کردن دندان‌های جلو از روکش های زیرکونیا و ایمکس استفاده می‌شود که هم مقاوم هستند و هم به اندازۀ دندان‌های طبیعی زیبا هستند و درخشش دارند.

پس استفاده از روکش دندان و انتخاب نوع روکش نیز یکی از انواع روش‌های طراحی لبخند است.

9- بریج

بریج‌ها در واقع پروتز‌های ثابتی هستند که از دندان‌های کناری پلی می‌سازند و کمک می‌گیرند تا بخش خالی دندان کشیده شده را پر کنند. بریج یک راه ساده و نسبتا کم هزینه برای پر کردن جای خالی دندان کشیده شده است.

جای خالی دندان کشیده شده یکی از موانع داشتن طراحی لبخند است. بریج همواره با اتصال به روکش دندان‌های مجاور ساخته می‌شود پس بهتر است وقتی از بریج استفاده شود که یا دندان کنار فضای خالی، پوسیده شده باشد و نیاز به روکش داشته باشد. یا در کنار فضای خالی که قصد استفاده از بریج را روی آن داریم ایمپلنت دندان استفاده شده باشد. در غیر این صورت برای استفاده از بریج مجبور خواهیم بود که دندان سالمی که کنار فضای خالی قرار دارد را تراش دهیم سپس روکش کنیم تا یک بریج متصل به این روکش بسازیم.

10- ارتودنسی

وقتی دندان‌ها به دلایل مختلفی کج باشند یا به شکل نامنظمی کنار هم قرار گیرند، از ارتودنسی برای اصلاح نامنظمی دندان‌ها استفاده می‌شود. همچنین یکی از درمان‌ها در مواقعی که دندان‌های یکی از فکین بالا و پایین جلوتر از فک دیگر قرار بگیرد، ارتودنسی است.

ارتودنسی به دندان‌ها طوری فشار وارد می‌کند که به مرور زمان دندان‌ها به درستی سر جای خود قرار بگیرند. وقتی نامنظمی دندان‌ها شدید باشد دیگر با استفاده از روش‌هایی مانند ونیرها قابل پوشش نیست. زیرا ونیرها سطح خفیف تا متوسطی از نامنظمی دندان‌ها را پوشش می‌دهند.

ارتودنسی یکی از مهم‌ترین روش‌های طراحی لبخند برای کسانی است که دندان‌های کج و نامنظمی دارند، به خصوص در مواقعی که شدت این نامنظمی‌ها زیاد باشد و با ونیر نتوانیم این نامنظمی را بپوشانیم.

11- ایمپلنت

وقتی دندانی را به دلایل مختلف می‌کشیم، جای خالی دندان یک مانع بزرگ برای داشتن لبخند زیبا است. بنابراین برای داشتن هالیوود اسمایل در این مواقع یکی از انواع روش‌های هالیوود اسمایل، ایمپلنت دندان است. در واقع به جز بریج، ایمپلنت دندان تنها راه پر کردن جای خالی دندان است‌. اما بریج روش چندان استانداردی نیست و همیشه استفاده از بریج منطقی نیست اما ایمپلنت دندان به دو دلیل استاندارترین و بهترین روش برای پر کردن جای خالی دندانِ از دست رفته است.

دلیل اول این است که ساختار ایمپلنت دندان بسیار شبیه به ساختار دندان طبیعی است، دوام و مقاومت بالایی دارد. دلیل دوم این است که به دلیل شباهت ساختار ایمپلنت با دندان طبیعی، با کاشت ایمپلنت دندان مانع تحلیل رفتن استخوان فک و لثه در جای خالی دندان از دست رفته می‌شویم.

12- جراحی اصلاح فرم فک

در مواقعی که فرم فک یا چانه طوری باشد که با ارتودنسی به طور کامل برطرف نشود، از جراحی اصلاح فرم فک استفاده می‌شود. در بسیاری موارد جراحی اصلاح فرم فک ادامۀ درمان با ارتودنسی است. یعنی در بسیاری موارد این دو درمان (ارتودنسی و جراحی فک) همزمان انجام می‌شوند.

کاربرد جراحی فک در موارد زیر می‌باشد؛

• عقب بودن فک پایین
• جلو بودن فک پایین
• انحراف در فک پایین
• تنگی فک بالا
• رؤیت لثه‌ها هنگام لبخند
• عدم وجود چانه

تمام اینها انواع روش‌های طراحی لبخند است. باید بررسی کنیم که دقیقا چه مشکلی مانع زیبایی لبخند، تا بهترین راه‌حل را با مشورت دندانپزشک و با توجه به شرایط دهان و دندانبرای برطرف شدن مشکل انتخاب کنیم.